Hoe zit een patchworkgezin in elkaar? Bestaat dat uit tweedelegvaders, uitstelmoeders en sponsorkinderen? Gezinssamenstellingen, opvoeding en maatschappij veranderen, en dat zie je terug in onze taal. Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) verzamelde deze nieuwe woorden en maakte een opvoedwoordenboekje.

Vivien Waszink, taalkundige bij het INL: “Vroeger dacht je bij het woord gezin aan twee ouders met kinderen. Zo’n gezin heet tegenwoordig tweeoudergezin. Vreemd, kennelijk bestaat het ‘default’-gezin niet meer uit twee ouders, want er is behoefte in de taal om dit type gezin nadrukkelijk te benoemen.”

Aan elkaar genaaid gezin
In een patchworkgezin wonen kinderen uit eerdere relaties, soms gecombineerd met nieuwe kinderen van pa en ma samen. Zo´n gezin heet ook wel fusie-, mikado– of mozaïekgezin genoemd. En met de komst van tweeverdieners dook ook het woord (super)spitsuurgezin op. Al deze nieuwe woorden, neologismen, verzamelt het INL. De neologismen die blijven bestaan, voegt het instituut toe aan het Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW), een elektronisch woordenboek van modern Nederlands.

De wereld in glijden
Ouders van nu zijn vaak overbezorgd en voeden hun kroost te beschermend op: dat zijn hyper– of überouders. Ook een curlingouder houdt graag controle: deze ruimt alle obstakels voor zijn kind uit de weg. Net als in de curlingsport worden alle oneffenheden weggepoetst, zodat het kind probleemloos de wereld in glijdt.

Up-to-date door opvoedwoordenboekje
Ben je de weg kwijt in deze shufflegeneratie? Ontdek de betekenis van tijgermoeder, boemerangkind en andere woorden in het opvoedwoordenboekje.

Over het INL, Schatkamer van de Nederlandse taal
Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) is de plek voor iedereen die op zoek is naar informatie over woorden en hun betekenis, spelling en gebruik door de eeuwen heen. Het INL verzamelt, beschrijft en bestudeert de Nederlandse taal en woordenschat in de ruimste zin van het woord. Zo publiceert dit wetenschappelijke instituut elke week een artikel rond een neologisme en benoemde het wildbreien in 2011 tot Neologisme van het jaar.